Historische training ervaringsdeskundigheid op Curaçao vormt start van structurele samenwerking

Op Hofi Korsou, een projectbureau en herstelcentrum op Curaçao, vonden er vrijdag en zaterdag historische mijlpalen plaats. Op vrijdag was de certificering van Curaçaos eerste ervaringsdeskundige professionals ooit en op zaterdag 9 maart werden vervolgplannen gepresenteerd voor structurele samenwerking tussen verschillende organisaties op het gebied van zorg en dienstverlening. Deze organisaties, afkomstig van vier Antilliaanse eilanden, zijn partner van de Kenniswerkplaats Onbegrepen Gedrag waarmee Windesheim samenwerkt. We gingen in gesprek met Alie Weerman, een van de docenten van de training ervaringsdeskundigheid en lector in de kenniswerkplaats en vroegen aan haar wat het belang is. 

Eerste ervaringsdeskundige professionals ooit

‘’De afgelopen week was de laatste week van een jaartraining ‘’Ervaringsdeskundige Professionals’’ hier op Hofi Korsou. Deelnemers kwamen van verschillende eilanden. Dat we op dit eiland dit jaar de training hebben kunnen verzorgen is echt een unicum en dat we er ook nog een vervolg aan mogen geven is helemaal fantastisch'', zegt Alie. ‘’De training werd afgesloten met een werkoverleg op 8 maart en een symposium op zaterdag 9 maart, waarin maatschappelijke organisaties van Curaçao, St. Eustatius, Aruba en Bonaire de vervolgplannen presenteerden voor een structurele samenwerking tussen de kenniswerkplaats Onbegrepen Gedrag van de Cariben en de kenniswerkplaats van Flevoland, waar Windesheim samen met GGD Flevoland projectleider van is.’’ ‘’We willen toewerken naar een structureel living lab.’’

De deelnemers met hun certificaat

Uniek op Curaçao 

‘’Bij een training Professionele Ervaringsdeskundigheid trainen we deelnemers om hun eigen ervaringen met ontwrichting en herstel als bron van kennis te gebruiken in hun werk als professional. De deelnemers hebben stuk voor stuk te maken gehad met zeer ingrijpende en ontwrichtende zaken zoals geweldpleging, armoede en mishandeling, verslaving of psychiatrische crises en vertellen bij de start van de training hun verhaal. Voor bijna iedereen is dat een drempel en ook in Nederland vindt men het vaak lastig om dit verhaal te vertellen. Het maakt het uniek omdat het hier op Curaçao bijna een taboe is om over dit soort zaken te beginnen’’, zegt Alie. 

Stigma op ervaringsdeskundigheid

‘’Je bespreekt tijdens de training persoonlijke ervaringen met als doel hiervan samen te leren en merkt daarbij dat er hier echt een stigma op zit. Over dit soort ervaringen praten doe je hier namelijk  niet. Wat het nog lastiger maakt is het feit dat, mede door de cultuur, de familiebanden heel hecht zijn.’’ Alie legt uit: ‘’Bijvoorbeeld Zaira Barriento Martinez, de directeur van het herstelcentrum en van projectbureau Caribbean, krijgt regelmatig haar tantes over de vloer en ook haar moeder kookt regelmatig voor haar. Daarnaast is de gemeenschap hier erg klein. Het veilig kunnen vertellen van je verhaal is lastig omdat iedereen op een of andere manier wel een bekende van elkaar is. Een ervaringsverhaal kan dus heel snel rondgaan waarbij het risico op veroordeling en uitsluiting groot is’’, zegt Alie. ‘’Het maakt het daarom uniek dat er hier een groep mensen naar voren stapt en hun verhaal doet, ook nog eens met steun van de werkgever. Al helemaal bij defensie, justitie en de politie is het heel bijzonder dat er ruimte wordt gegeven aan ervaringsdeskundigheid. Zij doen dat om uitval van mensen te voorkomen en mentale problemen sneller te signaleren en te bespreken.'' 

De deelnemers

‘’Onder andere twee politieagenten, een marinier, een medewerker van Defensie, een maatschappelijk werker, een hulpverlener van de ggz en een beleidsmedewerker namen deel aan de training.'' Het zijn allemaal mensen met een uitvoerende, leidinggevende rol en veel werkervaring. Zij leerden vaardigheden en hadden intervisie over het gebruiken van je ervaringskennis in je werk. Een mooie groep om de samenwerking een vervolg mee te geven dus.’’

Het vervolg

‘’De plannen die gepresenteerd zijn richten zich op hoe ervaringskennis de komende jaren ingezet wordt als bron van kennis. Zoals ik al zei gaat de groep gecertificeerden hier een rol in spelen. Door hun positie binnen de gemeenschap vormen zij een mooie groep om de samenwerking een vervolg mee te geven en zij zullen dan ook de kwartiermakers zijn van het plan. Het doel is om op samenlevingsniveau iets te veranderen aan hoe er met ervaringskennis wordt omgegaan en ervaringen met ontwrichting, geweld, trauma  bespreekbaar te maken voor iedereen. Huiselijk geweld, armoede, uitsluiting en trauma is hier een groot probleem, dat heel moeilijk te bespreken is. Schaamte speelt hier grote rol. De ervaringsdeskundigen kunnen ruimte creëren om dit makkelijker bespreekbaar te maken.’’ ‘’We zijn ook van plan om ervaringsdeskundigheid in andere landen in te zetten. In de landen Oekraïne, Georgië, Estland en Tsjechië loopt hiervoor al het een en ander. Windesheim gaat hier samen met Hogeschool Utrecht in een Erasmusproject ook ervaringsdeskundigheid versterken doormiddel van trainingen voor hulpverleners en managers’’, zegt Alie.

Vragen over de opleiding? Je kunt je vragen mailen naar gw-levenlangleren@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

De Master Ervaringsdeskundigheid in deeltijd zal starten in september 2024.