Nieuwe leergang is wegwijzer op nieuw terrein van circulair bouwen

Circulair bouwen is in de bouwwereld een steeds belangrijker thema, mede aangejaagd door het streven naar een duurzamere wereld en vanuit de overheid vanuit de bepleite energie- en grondstoftransitie. De juridische, financiële en technische aspecten zijn voor bouwbedrijven en opdrachtgevers vaak onoverzichtelijk. Vanuit praktijkvragen ontstond zo de leergang Circulair Bouwen. Een onderwijstraject ontstaan vanuit een samenwerking tussen de Sectortafel Bouw & Infra, Deltion College en Hogeschool Windesheim. In september zijn 19 deelnemers vanuit het bedrijfsleven in Regio Zwolle met de leergang gestart.

Bouwmaterialen als beton en staal zijn goed opnieuw te gebruiken en dat gebeurt ook op steeds grotere schaal. Maar welke garantie kun je als bouwer geven op gebouwen en constructies die zijn gemaakt van hergebruikte materialen? Welke juridische en financiële regels zijn erop van toepassing? Het is voor veel ondernemers en opdrachtgevers onbekend terrein. Een nieuwe leergang met een praktische insteek en veel ruimte voor interactie, laat gedurende een traject van zeven lesavonden zijn licht schijnen op het woud van regelgeving, werkprocessen en mogelijkheden voor ketensamenwerking. 

Geen duidelijke richtlijnen

Nationale en Europese overheden stellen richtlijnen en criteria op waar bouwbedrijven aan moeten voldoen en verbinden daar harde cijfers aan. Europese afspraken stellen dat het bouwen in 2030 50% circulair moet zijn en 100% in 2050. Francisco Navarro van Deltion College: ‘Ambitieuze cijfers, maar helaas nog onvoldoende voorzien van duidelijke richtlijnen. Voor bouwers is er geen handleiding over wat je moet doen om in 2030 op die 50% uit te komen. Maar ook het inzicht in de consequenties is niet duidelijk. Vandaar de behoefte aan inzicht en duidelijkheid en die ligt dan ook ten grondslag aan de leergang die gestart is. Je leert over allerlei aspecten iets: het ontwerp, de materialen, bouwvergunningen, de aanbesteding, tot aan de vraag ’is er een verdienmodel?’.’

Snel ontwikkeltraject

Het idee voor de leergang komt voort uit een samenwerking tussen de Sectortafel Bouw & Infra, Deltion en Windesheim. Bernita van Dijk van de Sectortafel: ‘Deze cursus komt voort uit behoefte uit de markt en is echt vraaggericht. Afgelopen januari ontstond het idee en vervolgens verzamelden we in een halfjaar praktijkvragen en ontwikkelden we het onderwijstraject. Zes bouwbedrijven hebben meegedacht bij de opzet van de leerstof en de inhoudelijke invulling. De opzet is heel interactief en er is veel ruimte om van elkaar te leren. In mei startten we de marketing en op 11 september was de aftrap van de leergang met negentien deelnemers van verschillende mkb-bedrijven uit Regio Zwolle, bouwbedrijven, installateurs, corporaties: een gemixte groep. Al met al een snel ontwikkeltraject en dat zegt ook iets over de achterliggende behoefte. Dirk Vroegindeweij van Windesheim: 'Aanvullend op de kennis uit de regio zijn andere partijen gezocht die een specifiek thema binnen circulair bouwen behandelen. Hiervoor is vooral gebruik gemaakt van het netwerk en de relaties van Deltion en Windesheim.'

Mooie wisselwerking

Bernita, Francisco en Dirk zijn enthousiast over de samenwerking in de regio Zwolle tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven: ‘Die samenwerking is best uniek. Je ziet dat heel veel bedrijven met bepaalde vraagstukken worstelen. Ieder voor zich is bezig om het wiel uit te vinden. Daarom is het zo mooi om gezamenlijk kennis te delen met het onderwijs erbij. Zo wisselen we heel effectief kennis uit en dankzij die wisselwerking stroomt kennis ook weer terug naar het onderwijs en kunnen studenten daar hun voordeel mee doen. Francisco: ‘De mbo’s en hbo's in Nederland zijn dankzij de regeling dat ze de derde leerweg mogen aanbieden, steeds meer betrokken bij flexibele onderwijstrajecten voor het bedrijfsleven. Op een efficiënte manier kennis opdoen in en over het snel veranderende werkveld.. Dat past naadloos bij het idee van een leven lang ontwikkelen. Dirk: 'Het was een leuke ervaring om op zo'n korte termijn samen met Francisco vanuit Deltion College op basis van de vragen van de sectortafel een inhoudelijk programma samen te stellen.’

•    Francisco Navarro is docent architectuur en circulaire economie bij Deltion College. 
•    Dirk Vroegindeweij is docent bouwtechniek en architectuur bij de opleiding Bouwkunde en onderzoeker bij het lectoraat Netwerken in een Circulaire Economie (NiCE) van Hogeschool Windesheim. 
•    Bernita van Dijk is aanjager van de Sectortafel Bouw & Infra.

Lees hier meer over de leergang Circulair Bouwen