Samen werken aan kwaliteit van leven bij dementie

Het aantal mensen met dementie in Nederland neemt sterk toe. De kans dat jij of een van je dierbaren dementie krijgt is groot. Dan wil je toch ook dat de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk blijft? Innovaties vanuit onderzoek zijn hard nodig om de kwaliteit te verbeteren, maar worden onvoldoende benut in de praktijk en in het onderwijs. Dit wordt ook wel ‘de implementatiekloof’ genoemd. Lector Simone de Bruin en senior onderzoeker Gili Yaron van het lectoraat Goed Leven met Dementie delen nu een nieuw SPREAD+ rapport met adviezen voor het dichten van deze kloof.

SPREAD+ is een landelijke samenwerking (consortium) van universiteiten, hogescholen en maatschappelijke partners, gefinancierd door Alzheimer Nederland en Health Holland. Windesheim is een belangrijke partner in dit consortium. Samen werken de partners aan meer kwaliteit van leven bij dementie. Simone en Gili houden zich hierbij bezig met het verbinden van de werelden van onderzoek, praktijk en onderwijs, zodat innovaties ook echt worden gebruikt. 

Zorginnovaties niet (voldoende) benut door implementatiekloof

Onderzoekers ontwikkelen allerlei innovaties voor meer kwaliteit van leven bij dementie. Simone: “Denk bijvoorbeeld aan een zorgrobot, een e-health app of een gespreksmethode. We horen van professionals dat veel van zulke innovaties staan te ‘verstoffen’ in een hoekje. Zonde toch?” Veel innovaties sluiten blijkbaar niet goed aan bij de behoeften van gebruikers in de praktijk. Dit komt omdat er in de onderzoeks- en ontwikkelingsfase te weinig aandacht is voor implementatie. Het is dus zaak om te verkennen hoe de kloof tussen onderzoek, praktijk en onderwijs te dichten is. Zo kunnen innovaties wél goed aansluiten en daadwerkelijk gebruikt worden. 

Impact van onderzoek vergroten via betere samenwerking

Om te leren over het overbruggen van de implementatiekloof, verzamelden Simone, Gili en hun SPREAD+ collega's in 2022 en 2023 informatie bij ‘leergemeenschappen’. Leergemeenschappen zijn samenwerkingsverbanden waarin onderzoekers, professionals en docenten gezamenlijk innoveren. Gili: “Het verbinden van onderzoek, praktijk en onderwijs heeft alles te maken met een goede samenwerking tussen diverse betrokkenen. In leergemeenschappen werken onderzoekers, docenten, professionals, studenten en managers samen, we kunnen dus van hen leren hoe zij dit doen. We ontdekten dat iedereen een heel eigen perspectief heeft. Voortdurend afstemmen is dan de sleutel voor een goede samenwerking. Op basis van deze inzichten hebben we zeven praktische lessen geformuleerd om de samenwerking te verbeteren.” De lessen zijn nuttig voor iedereen die met innovatie bezig is: professionals, docenten, beleidsmakers, bestuurders, studenten, onderzoekers, managers en ervaringsdeskundigen. 

Bruggen slaan

Simone: “Leergemeenschappen kunnen de brug slaan tussen onderzoek, praktijk en onderwijs en daarmee de implementatiekloof dichten. Samenwerking in leergemeenschappen is echter complex en vraagt onder andere om gedeelde ambities, tijd en aandacht voor relaties.” De komende tijd gaan Simone en Gili daarom onderzoek doen naar het faciliteren van bruggenbouwers. Dit zijn mensen die zorgen voor afstemming tussen verschillende organisaties en individuen in leergemeenschappen. Wat hebben bruggenbouwers nodig om onderzoek, praktijk en onderwijs te verbinden? En hoe is hun kennis het beste te delen? Gili: “In ons onderzoek zagen we dat deze bruggenbouwers onmisbaar zijn bij het verbinden van de werelden van onderzoek, praktijk en onderwijs. Intussen zoeken leergemeenschappen nog naar de beste invulling van deze rol en wordt kennis over het ‘bruggenbouwen’ nog te weinig gedeeld. Wij willen dus onderzoeken hoe de positie van bruggenbouwers te versterken is.” 

Het SPREAD+ rapport met de 7 lessen over een goede samenwerking tussen onderzoek, praktijk en onderwijs is hieronder te vinden.

SPREAD+ rapport(opent in nieuw tabblad)