Studenten voorbereiden op complexe vraagstukken in het werkveld

De uitdagingen waar de samenleving voor staat zijn steeds complexer geworden. Vraagstukken staan niet meer op zichzelf, maar zijn altijd verbonden met een groter systeem. Denk aan klimaatproblemen of migratievraagstukken. Hoe kan Windesheim ervoor zorgen dat studenten voorbereid zijn op deze complexe vraagstukken in het werkveld? Systeemdenken integreren in het onderwijs kan jongeren hierbij helpen. Het onderzoeksproject 'Onderwijs voor Systeemdenken' ontwikkelde een lessenreeks voor tweedejaars-techniekstudenten, waarin deze manier van kijken centraal staat. Inmiddels volgen de techniekstudenten de lessen en is onderzoeker Bruno Oldeboom bezig met data verzamelen over wat het effect is van de lessen. Tijd voor een gesprek!  

Meer weten over de start van dit project en wat systeemdenken inhoudt? Lees het artikel ‘Aankomende professionals voorbereiden op de complexe uitdagingen van nu met systeemdenken’

Een blauwdruk voor het hbo én een vertaalslag naar andere vormen van onderwijs

Het onderzoeksproject werkt in eerste instantie aan een blauwdruk voor het hbo in het techniekonderwijs. “De handreiking naar de opleiding zal op twee niveaus advies geven voor het toepassen van systeemdenken in het onderwijs. Ten eerste op curriculumniveau. Wij gaan kijken naar welke samenhang van onderwijsonderdelen in een semester zorgt voor optimaal, duurzaam leren voor studenten. Ten tweede op didactische niveau. Op deze manier lesgeven vraagt iets anders van docenten, we willen kijken naar het handelen van docenten zodat ze ook daadwerkelijk effectief bijdrage aan het leren van de student,” aldus Bruno.

Uiteindelijk is deze blauwdruk nog maar het begin. “We willen ook een vertaalslag maken naar andere vormen van onderwijs. Uiteindelijk willen we een handreiking bieden aan een juf of meester van groep 7, een leraar natuurkunde op de havo én een docent op het mbo. Hopelijk denken zij: dit kan ik ook gebruiken voor mijn leerlingen of studenten.”

Inzicht in of en hoe systeemdenken wordt geleerd

“Wij hebben bij de start van de module een vragenlijst voorgelegd aan tweedejaars Werktuigbouwkunde (Mechanical Engineering). Dat was onze startmeting. We willen graag weten in welke mate studenten - zonder onderwijs op het gebied van systeemdenken – in staat zijn tot systeem denken. Na dit semester bieden we de vragenlijst nogmaals aan; de nameting. De ingevulde vragenlijsten van studenten vergelijken we met elkaar en geven ons dus in inzicht in of de studenten, als gevolg van onze module over systeemdenken, beter zijn geworden in systeem denken. Daarnaast is het belangrijk om naar het onderwijsaanbod zelf te kijken om beter te begrijpen hoe systeemdenken werd geleerd. Dat willen we met behulp van interviews doen.”

Bruno: “Er is een oud beeld dat onderzoek in een ivoren torentje wordt gedaan zonder connectie met het werkveld. In praktijkgericht onderzoek is dit anders. We werken nauw samen met het onderwijs in dit project. Wij hebben onszelf de opdracht gegeven om de kennis die wij straks hebben, weer beschikbaar te maken voor de onderwijspraktijk. Wij willen dat docenten er ook echt iets aan hebben. Zo gaan we na de zomervakantie bespreken hoe we de uitkomsten van dit onderzoeksproject aan het werkveld kunnen presenteren én kunnen sparren over wat er ligt met onderwijsprofessionals.”

Meer weten over dit onderzoeksproject? Kijk op de projectpagina Onderwijs voor Systeem Denken.