Een constructieve koers in de journalistiek: wat gebeurt er met de inhoud?

Steeds meer nieuwsorganisaties omarmen een constructieve benadering. Wij onderzoeken in hoeverre nieuwsmedia daadwerkelijk (meer) constructieve elementen verwerken in hun berichtgeving.

• Lectoraat: Waardenvolle Journalistiek
• Betrokken onderzoekers: Niek Hietbrink, Enno Wiggers, Liesbeth Hermans

Een constructievere koers in de Nederlandse journalistiek

Hoewel de journalistieke sector aanvankelijk enige weerstand vertoonde tegen een constructieve benadering, zijn er inmiddels steeds meer organisaties die zo’n aanpak omarmen. Ook in Nederland. Dat geldt bijvoorbeeld voor De Correspondent, die sinds haar ontstaan een constructieve koers vaart, maar sinds enige tijd ook voor bijvoorbeeld Nu.nl en het Algemeen Dagblad. Wij onderzoeken in hoeverre nieuwsmedia daadwerkelijk (meer) constructieve elementen verwerken in hun berichtgeving.

Hoe inclusief is televisieberichtgeving in verkiezingstijd?

Zo onderzochten we de berichtgeving in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. We voerden een kwantitatieve inhoudsanalyse uit van alle voor de verkiezingen relevante programma’s op de Nederlandse televisie (nieuws- en actualiteitenprogramma’s, talkshows en debatten). In overeenstemming met eerder onderzoek, lieten de resultaten zien dat nog niet de helft van de zendtijd werd besteed aan inhoudelijke thema’s. Wanneer het wel over inhoudelijke thema’s ging, dan bleven voor de burger belangrijke thema’s als zorg, wonen en landbouw vaak buiten beeld, mede doordat corona het gesprek overheerste. Bovendien bleek dat de berichtgeving werd gedomineerd door politici en vertegenwoordigers van overheid en bestuur, de zogenaamde institutionele bronnen. Deskundigen, maatschappelijke organisaties en burgers speelden een zeer beperkte rol. Kortom: net als bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018, liet de inclusiviteit in de campagne op televisie te wensen over in termen van onderwerpkeuze en bronnen.

Op dit moment doen we weer onderzoek naar de inclusiviteit van de televisieberichtgeving rond de afgelopen verkiezingen. Binnenkort publiceren we de resultaten.

Publicaties

• Hietbrink, N. & Hermans, L. (2023) Talkshows en ander ongemak. De televisieberichtgeving over de verkiezingen van 2021. Hogeschool Windesheim: Zwolle. 

Meer weten? 

Neem contact op met onderzoeker Niek Hietbrink(opent in nieuw tabblad)