In deze praktische en diepgaande opleiding maak je kennis met de principes van passief bouwen. En met de praktische uitwerking van deze principes in jouw toekomstige echt duurzame projecten.
Theorie en praktijk
Passief bouwen is een beproefde wetenschappelijke methode om gezond, comfortabel en betaalbaar (en dus zeer energiezuinig) te bouwen. De passiefhuis-principes worden wereldwijd al ruim 30 jaar succesvol toegepast. In deze cursus krijg jij grip op de theoretische achtergronden van het passief bouwen. Zodat je deze goed in kunt zetten in je eigen bouwpraktijk. Theorie en toepassing versterken elkaar echt.
De ervaren docenten bespreken de bouwfysische achtergronden en principes van passief bouwen en onderbouwen deze met voorbeelden uit de praktijk. Daarbij leer je de energetische en bouwfysische samenhang kennen tussen bouwkunde en installatietechniek. We bespreken de detaillering en materiaalgebruik bij verschillende bouwsystemen in zowel nieuwbouw en renovatie voor woningbouw en utiliteitsbouw. Ook word je je bewust van belangrijke aandachtspunten voor de praktijk op de bouwplaats. Hierdoor heb je aan het eind van de opleiding:
- Diep inzicht in de principes en werkzame factoren van passief bouwen;
- Concrete handvatten die je kunt toepassen in jouw volgende bouwproject;
- Inzicht in wat er nodig is om in samenwerking met andere partijen tot energiezuinige, gezonde en comfortabele gebouwen te komen.
Bijeenkomst 1: grondbeginselen passief bouwen, bouwfysica en thermisch comfort
In deze bijeenkomst maak je kennis met de geschiedenis, het belang en de grondbeginselen van passief bouwen. We kijken naar relevante regelgeving, het economisch belang van passief bouwen en kosten in de totale levenscyclus. Daarnaast leggen we een stevige basis in de bouwfysica. We bespreken verschillende energievormen, warmtetransport, warmteweerstand, U-waardes (bouwelementen) en ψ-waardes (thermische bruggen). Hiernaast maak je kennis met verschillende aspecten van thermisch comfort (o.a. behagelijkheid, temperatuurverschillen, stralingstemperatuur).
Bijeenkomst 2: thermische schil, luchtdicht bouwen en de bouwfysica van vocht
In deze bijeenkomst staan het ontwerp van de thermische schil, luchtdicht bouwen en de bouwfysica van vocht centraal. We bespreken de ontwerpprincipes en het materiaalgebruik van de thermische schil en het ontwerpen van constructies zonder thermische bruggen. Daarnaast bespreken we ontwerpprincipes voor luchtdicht bouwen en de bouwfysica van vocht, vochttransport en vochtbescherming.
Bijeenkomst 3: utiliteitsbouw, luchtdichtheidsmeting en thermografie
In deze bijeenkomst bespreken we het ontwerp van de thermische schil, specifiek voor de utiliteitsbouw. Daarnaast bespreken we methoden van luchtdichtheidsmetingen en thermografie. Hoe voer je deze metingen praktisch uit en hoe analyseer en interpreteer je de resultaten?
Bijeenkomst 4: ramen, deuren en ventilatie
In deze bijeenkomst bespreken we ramen en deuren: hoe kies je de juiste kozijnen en beglazing? Daarnaast kijken we diepgaand naar de plaatsing van ramen en deuren in de constructie. We bespreken bescherming tegen de zon en verblinding. Verder komt het thema ventilatie uitgebreid aan bod: wat zijn de functies en ontwerpprincipes van mechanische ventilatiesystemen met warmteterugwinning? Wat zijn de verschillende componenten van het ventilatiesysteem? En hoe richt je de distributie van lucht en de bediening van ventilatie in?
Bijeenkomst 5: ventilatie-installaties en verwarming
In deze bijeenkomst ga je praktisch aan de slag met het ontwerp van een ventilatiesysteem. We kijken naar het ontwerp en fouten in daadwerkelijk geïnstalleerde systemen. Ook bespreken we uitvoeringsaspecten, bouwtoezicht, kwaliteitsborging en aspecten als gebruiksrichtlijnen en onderhoud van ventilatie-installaties. Aansluitend bespreken we het thema verwarming. Wat is de warmtebehoefte in passieve gebouwen? Hoe bereken je de pieklast voor verwarming? En hoe zorg je voor comfort met minimale warmtetoevoer? Ook gaan we in op strategieën voor verschillende temperaturen in verschillende ruimtes.
Bijeenkomst 6: warmtebronnen en energiezuinige koeling
In deze bijeenkomst verdiepen we het thema verwarming. We bespreken de bijzonderheden van zeer energiezuinige warm tapwaterinstallaties in goed geïsoleerde gebouwen. Daarnaast maken we kennis met passieve en actieve koeling in passieve gebouwen. Je leert de toepasbaarheid van verschillende warmtebronnen kennen. Hoe ziet een efficiënte distributie van warmte en warm tapwater eruit? En hoe minimaliseer je warmteverliezen? Daarnaast bespreken we de strategieën voor energiezuinige (passieve) koeling en voorwaarden voor zomercomfort in passiefhuizen. Wat zijn de eisen aan en eigenschappen van actieve koeling in passieve gebouwen? Welke componenten kan je gebruiken en hoe distribueer je koelte? Uiteraard bespreken we ook hier de praktische uitvoeringsaspecten.
Bijeenkomst 7 en 8: praktisch ontwerp- en rekentool
In deze bijeenkomsten ga je aan de slag met het “Passive House Planning Package” (PHPP). Je maakt kennis met deze praktische ontwerp- en rekentool voor duurzame gebouwen, nieuwbouw of renovatie. Hiermee breng je in de ontwerpfase op een nauwkeurige manier de werkelijke energiebalans van gebouwen in beeld. En krijg je zicht op de effecten van ontwerp-optimalisatie. Tijdens deze bijeenkomsten maak je uitgebreid kennis met dit pakket.
Bijeenkomst 9: renovatieprojecten
In deze bijeenkomst staat de toepassing van de geleerde stof bij renovatie centraal: aan welke eisen moeten renovatieprojecten voldoen? Hoe renoveer je naar een passief gebouw? Wat betekent dat voor isolatie en thermische bruggen, luchtdichtheid, ramen, en frisse lucht. Je maakt kennis met verschillende varianten van energetische renovatie en we bespreken hoe dit ook stapsgewijs kan worden uitgevoerd. Daarnaast bespreken we kwaliteitsborging van ontwerp tot inspecties op de bouwplaats. En doel en werkwijze van gebouwcertificering van passiefhuizen en energetische renovatieprojecten.
Bijeenkomst 10: businesscase en excursie
In deze bijeenkomst bespreken we de businesscase van passieve gebouwen. We bespreken levenscyclusanalyse en levenscycluskosten, het doen van een economisch haalbaarheidsonderzoek en aspecten als financiering. We sluiten de opleiding af met een boeiende excursie naar een passief bouwproject.
