Transformatie PBS van de school naar de sport

Transformatie PBS van de school naar de sport: PBS toepassen in sportclubs voor een veilig sportklimaat.

• Lectoraat: Sportpedagogiek
• Betrokken onderzoekers: prof. dr. Nicolette Schipper-van Veldhoven, drs., Arnold Bronkhorst, drs. Harold Hofenk 
• Partners: Windesheim, Hanze hogeschool

Over het onderzoek

Sport vormt voor veel (jonge) mensen een basis van plezier en kan bijdragen aan belangrijke sociale ontwikkelingen. Sport kan ook averechtse effecten hebben: arrogantie, pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie. Effecten worden grotendeels beïnvloed door de context van (jeugd)sportdeelname. In de realiteit van de georganiseerde sport is het creëren van een veilige en pedagogische omgeving niet a priori inherent aan sport. Veel sportverenigingen en clubs richten zich nog steeds vooral en te vaak op zaken als roosters, het organiseren van trainingen en competities, financieel gezond zijn en de continuïteit van hun organisatie waarborgen. Specifiek beleid ter voorkoming van intimidatie en misbruik in de sport bereikt nauwelijks het lokale niveau. Experts spreken van een implementatieprobleem. Op zoek naar innovatieve benaderingen werd Positive Behavior Support (PBS) ook in de sportcontext geïntroduceerd. In dit artikel wordt de voorlopige evaluatie van de eerste ervaringen met PBS in lokale sportclubs (die meestal gerund worden door vrijwilligers) beschreven aan de hand van zeven inzichten. Er kan geconcludeerd worden dat PBS een leidend principe kan zijn in sportclubs met organisatorische kracht, hoewel het een specifieke vertaling nodig heeft binnen de context van sport. Verder onderzoek is nodig om die significante aanpassingen te bepalen.

Aanleiding onderzoek

De groeiende aandacht voor de veiligheid van het klimaat rondom het kind vindt niet alleen in het tweede opvoedsmilieu plaats. Ook in het derde opvoedsmilieu, waar de georganiseerde sport onderdeel vanuit maakt, wordt de roep naar het creëren van een veilige omgeving steeds sterker. Een uitgangspunt van School Wide Positive Behavior Supper (SWPBS) is de organisatiebrede invoer.
Deze brede strategie zou mogelijk ook op een sportvereniging toepasbaar zijn voor de structurele realisatie van een veilig sportklimaat.

Doelstelling

De afgelopen jaren is een aantal professionals, die persoonlijk betrokken waren bij PBS implementaties binnen scholen, gestart met PBS in een sportvereniging. Zij zagen kans zelfstandig een vertalingsslag van de uit het onderwijs afkomstige aanpak naar de sport te maken. De eerste stap in dit ontwikkelproces is het uitvoeren van een tussenevaluatie met vijf ervaringsdeskundigen die in de afgelopen jaren een PBS-traject in de sport zijn gestart. In dit kader zijn in het voorjaar van 2016 vijf semigestructureerde interviews afgenomen. Deze interviews zijn vervolgens samenvattend getranscribeerd. De analyse van de transcripties leidde tot een aantal inzichten waar de respondenten in hun projecten mee te maken hebben gehad.

Publicaties en opbrengsten

• Bronkhorst, A., Hofenk, H., & Schipper-van Veldhoven, N. (2016). Eerste praktijkervaringen  met PBS in sportverenigingen. Remediaal 16 4-5, pp 28-35.(opent in nieuw tabblad)

Meer weten? 

Neem contact op met: prof. Dr. Nicolette Schipper- van Veldhoven
E-mail: n.schippervanveldhoven@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)