PMT agressieregulatie bij eetstoornissen: gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek (RCT) en instrumentontwikkeling

Vanuit de praktijk van PMT is een Module Agressieregulatie (PMTAR-module) ontwikkeld voor patiënten met een eetstoornis en onderzocht op effectiviteit in een pilotstudie en twee RCT’s. Daarnaast is een PMT-gedragsmaat voor agressieregulatie ontwikkeld en getest bij een niet-klinische en klinische doelgroep: de Methode voor Stamp Stoot Stem (MSSS-test) 

• Lectoraat: Bewegen, Gezondheid en Welzijn
• Betrokken onderzoekers: Dr. Cees Boerhout, hogeschool docent. 
  Dr. Jooske van Busschbach, lector.
• Partners: Lentis PSYQ-eetstoornissen Groningen; Rob Giel Onderzoeksinstituut, UMC Groningen; Parnassia Academie Den Haag; Lectoraat bewegen, gezondheid en welzijn, Windesheim Zwolle.
• Subsidieverstrekker: Interne financiering RUG

Aanleiding onderzoek

• Mensen met een eetstoornis blijken woede en agressie overmatig te onderdrukken en op zichzelf / het eigen lichaam te richten. Een gerichte en onderbouwde interventie is nodig om woede en agressie te leren herwaarderen en inzetten tegen de destructieve invloed van de eetstoornis.
• Er is behoefte aan een gedragsmaat voor woede- en agressieregulatie, als aanvulling op het gebruik van vragenlijsten die gevoelig zijn voor bias.

Doel en uitvoering

• Doel van het interventieonderzoek is de wetenschappelijke onderbouwing van de PMTAR-module. Er is een RCT uitgevoerd op een polikliniek en een RCT op twee multidisciplinaire dagklinieken voor eetstoornissen. Uitkomstmaten waren het omgaan met woede, gemeten met de Zelf-Expressie en Controle Vragenlijst (ZECV) en de mate van eetstoornispathologie, gemeten met de Vragenlijst Eetproblemen (EDE-Q). 
• Doel van het instrumentonderzoek is inzicht in de toepasbaarheid, betrouwbaarheid en validiteit van de MSSS-test. Correlaties zijn onderzocht tussen woedecoping, gemeten met de ZECV, en krachtuitoefening, gemeten door stoten op een bokszak, stampen op een krachtplaat en schreeuwen in een microfoon. Uitkomsten van een niet-klinische populatie zijn vergeleken met uitkomsten van een groep patiënten met een eetstoornis.
• Het onderzoek is afgerond. Vervolgonderzoek is nodig naar de effectiviteit van de PMTAR-module in diverse settingen en bij verschillende doelgroepen.
  Doorontwikkeling van de MSSS-test is aangewezen, waarbij deelnemers voorafgaand aan de uitvoering een emotionele trigger aangeboden krijgen.

Uitkomsten

• Beide RCT’s leverden bewijs van de toegevoegde waarde van PMT voor het reduceren van onderdrukte en op zichzelf / het eigen lichaam gerichte woede. In het poliklinisch onderzoek was bovendien sprake van een significant sterkere afname van de eetstoornissymptomen in de interventiegroep in vergelijking tot de controlegroep.
• De studie naar de MSSS-test leverde aanwijzingen op voor een goede toepasbaarheid, (test-hertest) betrouwbaarheid en validiteit, waarbij de schreeuw-subtest de meeste correlaties opleverde met woedecoping. Extra bevinding was de hoge gemiddelde score op woede-internalisatie in de eetstoornisgroep, wat een bevestiging is van de hoge scores gevonden in beide RCT’s.

Publicaties

• Boerhout, C., & Van der Weele, K. (2007). Psychomotorische therapie en agressieregulatie; een pilotonderzoek. Tijdschrift voor vaktherapie, 2, 11-18. 
• Boerhout, C., van Busschbach, J. T., Wiersma, D., & Hoek, H. W. (2013). Psychomotor therapy and aggression regulation in eating disorders. Body, Movement and Dance in Psychotherapy, 8(4), 241-253.
• Boerhout, C., Swart, M., Van Busschbach, J. T., & Hoek, H. W. (2016). Effect of aggression regulation on eating disorder pathology: RCT of a brief body and movement oriented intervention. European eating disorders review, 24(2), 114-121.
• Boerhout, C., Swart, M., Voskamp, M., Troquete, N. A., van Busschbach, J. T., & Hoek, H. W. (2017). Aggression regulation in day treatment of eating disorders: Two‐centre RCT of a brief body and movement‐oriented intervention. European eating disorders review, 25(1), 52-59.
• Boerhout, C., van Busschbach, J. T., Vermerris, S. M., Troquete, N. A., Hof, A. L., & Hoek, H. W. (2018). Force production parameters as behavioural measures for anger expression and control: The Method of Stamp Strike Shout. Plos one, 13(11), e0206494.
• Boerhout et al. (2024). The Method of Stamp Strike Shout: psychomotor measurement of anger coping in a group of eating disorder patients, compared to an non-clinical group of students in the Netherlands. In construction.

Meer weten? 

Neem contact op met: Dr.Cees Boerhout, hogeschooldocent Bewegen, Gezondheid en Welzijn
 c.boerhout@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)