KEUS

De participatiewet wordt de komende jaren herzien om te zorgen dat de wet beter aansluit bij de leefwereld van mensen en meer uitgaat van vertrouwen, eenvoud en de menselijke maat. KEUS onderzoekt hoe ervaringsdeskundigheid hierbij kan helpen. 

• Lectoraat: Klantenperspectief in ondersteuning en zorg
• Betrokken onderzoekers: Lieke Helmes(opent in nieuw tabblad), Petra Josso-Loureiro(opent in nieuw tabblad)
• Partners: European Anti Poverty Network Nederland (EAPN Nederland), Sterk uit Armoede, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
• Opdrachtgever: EAPN Nederland

Participatiewet in balans

De Participatiewet wordt de komende jaren herzien, door middel van het programma Participatiewet In Balans. Ervaringen van bijstandsgerechtigden, uitvoerend professionals en verschillende publicaties en onderzoeken laten namelijk zien dat de huidige wet uit balans is. Hij is te complex, legt een te sterke nadruk op rechtmatigheid en uitstroom naar werk en bereikt niet in alle opzichten de gestelde doelen. Mensen geven aan zich niet goed ondersteund te voelen.

De beweging richting vertrouwen, eenvoud en menselijke maat moet beter worden verankerd in de Participatiewet. Wetgeving moet als uitgangspunt de leefwereld van mensen nemen en niet de realiteit van het systeem.

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voert het programma Participatiewet in Balans samen met gemeenten, bijstandsgerechtigden en professionals in het sociaal domein uit (waaronder EAPN Nederland).

De Participatiewet in Balans bestaat uit drie sporen:

• Spoor 1 betreft een wetsvoorstel met daarin een samenhangend pakket aan maatregelen waarmee de regering een eerste, stevige stap wil zetten naar een uitvoering van de Participatiewet waarbinnen vertrouwen en de menselijke maat kernwaarden zijn. De beoogde datum van inwerkingtreding is 1 januari 2025. 
• In spoor 2 wordt fundamenteler gekeken naar de doelen en uitgangspunten van de wet en de wijze waarop de wet vanaf de basis opnieuw kan worden opgebouwd: de herziening van de Participatiewet. 
• Spoor 3 dat initiatieven omvat om vakkundigheid van professionals in de uitvoering te versterken en de uitvoering te ondersteunen, zodat zij straks voldoende handvatten hebben om volgens de bedoeling van de nieuwe wetgeving te werken en beweging richting vertrouwen, eenvoud en menselijke maat te ondersteunen.

Het project KEUS valt binnen spoor 3. KEUS staat voor Kennen - Ervaren - Uitproberen - Starten. Door te onderzoeken hoe ervaringsdeskundigheid effectief te borgen in de gemeentelijke uitvoering van de Participatiewet kan er bewogen worden richting vertrouwen, eenvoud en de menselijke maat.

Samen leren

De onderzoeksvraag van het project KEUS is: Hoe kunnen we effectieve inzet van ervaringsdeskundigheid borgen in de gemeentelijke uitvoering van de participatiewet? 

Vier groepen bestaande uit drie gemeenten vormen een lerend netwerk. Vanuit elke gemeente is er een beleidsmedewerker, een participatieconsulent en een ervaringsdeskundige aanwezig. Vanuit EAPN of Sterk uit Armoede is er een extra ervaringsdeskundige aanwezig, zodat de leefwereld van de doelgroep voldoende vertegenwoordigd is. Door middel van actieleren gaan zij:

1. Samen Ontdekken - In kaart brengen van wat er in de praktijk van de betrokken gemeente al gebeurt met de inzet van ervaringskennis, op welke ‘doelen’ ervaringskennis wordt ingezet en wat de werking daarvan is. 
2. Samen Verbeteren - Een beeld krijgen van wat werkt, wat niet en wat aangepast zal moeten worden. Daarbij ook stil staan bij de ‘redenen’ waarom iets wel of niet werkt, vanuit de diverse kennisbronnen belicht. 
3. Samen Ontwikkelen - Het ontwikkelen van een of meerdere werkwijzen voor gemeenten om te komen tot een passende inzet van ervaringskennis door ervaringsdeskundigen en de passende momenten/mogelijkheden hiervoor. 
4. Samen Veranderen - Het werken met gekozen werkwijze(n) en model(len) in de eigen gemeenten om in de praktijk te komen tot een passende inzet van ervaringskennis.

Meer weten? 

Neem contact op met Lieke Helmes(opent in nieuw tabblad), onderzoeker. 

Interessante links

• EAPN Nederland(opent in nieuw tabblad)
• Project KEUS, de podcast(opent in nieuw tabblad)