Hoe kunnen we een fiets maken die 80 jaar meegaat?
Drie oud-studenten startten hun eigen circulaire bedrijf op de campus in Zwolle: Roestug. De enthousiaste ondernemers geven (wees)fietsen een tweede leven door te repareren, hergebruiken en recyclen. Circulariteit staat centraal in alles wat ze doen. Wat kunnen we van Roestug verwachten? We vroegen het aan mede-eigenaar en oud-IPO-student Gerke Slotboom.
"Vroeger wilde ik productontwerper van auto's worden, dus koos ik voor de opleiding Industrieel Product Ontwerpen. Het plan was om mijn P te halen en daarna naar de TU Delft te gaan. Ik heb de TU Delft bezocht, maar vond het te theoretisch. IPO heeft een veel praktischere aanpak, dus ik besloot te blijven.
Mijn interesse in de fietsindustrie ontstond tijdens mijn afstuderen bij het lectoraat Kunststoftechnologie op Windesheim. Ik had een volledig 3D-geprint fietsframe ontworpen. Het moest niet alleen technisch haalbaar zijn, maar ook commercieel. Dit project werd een succes en sindsdien is mijn interesse in de fietsindustrie alleen maar gegroeid."
Samenwerken
"Zo’n vijf jaar geleden startte ik met Hermen Fikse en Bram Vreugdenhil het Roestug-project. Bram en ik leerden elkaar kennen tijdens onze studie. We begonnen tegelijk en raakten bevriend. Vijf jaar geleden stuurde hij me een bericht: ‘Hé, ik heb een idee en ben benieuwd naar jouw input. Een keer koffie drinken?’
Toen we afspraken vroeg Bram: ‘Hoe kunnen we een fiets maken die 80 jaar meegaat, met alleen goed onderhoud?’ Die vraag zette alles in gang. We brainstormden over de mogelijkheden en hoe we er een commercieel haalbaar product van konden maken. Hoe meer we praatten, hoe enthousiaster we werden. Een week later belde Bram weer: ‘Zullen we dit samen doen?’ Hij had inmiddels ook Hermen (afgestudeerd in Bedrijfseconomie aan Windesheim) benaderd. Met zijn ervaring als directeur van een online marketingbureau wist hij precies hoe we het concept in de markt konden zetten. In avonduren en weekenden werkten we aan het project en sloten ons al snel aan bij broedplaats ZWINC."
Hulp van ZWINC
"Als startende ondernemers kregen we van ZWINC de ruimte en ondersteuning om ons idee te testen. Ze dachten mee over de bedrijfsvoering, hielpen ons focus aanbrengen in al onze plannen en ondersteunden bij het opbouwen van een netwerk – misschien nog wel het belangrijkste van alles.
Bij ZWINC begonnen we met het repareren van fietsen, onderzochten we hoe we van oude materialen nieuwe producten konden maken en probeerden we een fiets te ontwikkelen die 80 jaar zou meegaan. Maar we ontdekten al snel dat zo’n fiets een enorme investering en complexe oplossingen vereiste."
Het huidige concept van Roestug
"We gooiden het over een andere boeg en stelden opnieuw de vraag: ‘Hoe kunnen we de fietsindustrie verduurzamen?’ We merkten dat veel fietsbedrijven eerder kozen voor de aanschaf van een nieuwe fiets dan voor reparatie, omdat reparatiekosten vaak hoger zijn."
"Dat vinden wij niet duurzaam. We konden erover klagen, of er iets aan doen. Alle weesfietsen in en rond Zwolle verdienen een tweede leven. Of dat nu als een volledig nieuwe fiets is, als onderdeel van een reparatie, of als gerecycled materiaal voor nieuwe producten. Wij zorgen ervoor dat elk onderdeel opnieuw wordt gebruikt. Onze fietsen halen we bij gemeenten, de AFAC en woningcorporaties, maar ook particulieren brengen hun ongebruikte fietsen bij ons."
"Nu repareren en verkopen we fietsen, geven workshops en maken nieuwe producten van oude fietsonderdelen. Denk aan riemen, sleutelhangers en lampen, allemaal volledig hergebruikt. Daarnaast gebruiken we biobased circulaire materialen met onze 3D-printers en voeren we veel custom ontwerpopdrachten uit. Nu zetten we de volgende stap, namelijk met deze circulaire materialen weer nieuwe fietsonderdelen bouwen."
Wat maakt Roestug uniek?
"Roestug is uniek omdat we bij elke beslissing het circulaire gedachtegoed meenemen. We denken goed na over wat we doen met afval. Ons doel is realistisch: zo min mogelijk verspillen en zoveel mogelijk hergebruiken."
"Kom je langs voor een reparatie? Dan onderzoeken we je fiets en sturen je een bericht met wat er moet gebeuren, inclusief een prijsvoorstel. Pas na jouw akkoord gaan we aan de slag, zodat je altijd weet waar je aan toe bent. Op al onze producten zit 5% statiegeld, zowel op de fietsen als andere producten."
Toekomstplannen
"Op korte termijn werken we aan een experience centrum waarin we het volledige concept van Roestug presenteren. We hebben nog veel ideeën, maar tijd en geld blijven onze grootste uitdagingen. Gelukkig leren we steeds efficiënter werken.
De 80-jarige fiets leeft nog altijd in ons achterhoofd. Het blijft een stip op de horizon, maar eerst willen we stap voor stap duurzaam groeien, steeds trouw aan het circulaire gedachtegoed van Roestug.
We begonnen met z’n drieën en breiden nu langzaam uit. Onlangs namen we een nieuwe fietsenmaker aan en boden we onze IPO-stagiair een baan aan – ook dat is duurzame groei. Dit hele proces geeft enorm veel energie. Elke stap is een nieuwe uitdaging: hoe maken we Roestug nóg mooier, beter, professioneler en circulairder?"