School- en docentontwikkeling op Windesheim

Een uitdaging voor hoger onderwijs is studenten opleiden om complexe, ook wel 'wicked' vraagstukken aan te pakken. Onderzoeker Marieke Veltman biedt tools voor docenten en curriculumontwerpers.

Op 12 september start het lectoraat Leraren en Lerarenopleiders in Inclusieve Leeromgevingen met een nieuwe naam. Waarom is deze naamswijziging nodig? Inclusiviteit lijkt een modewoord te zijn, maar wat betekent het in de context van een schoolomgeving? We gaan in gesprek met lector Sui Lin Goei over deze verandering.

Onderwijsorganisaties staan voor steeds complexere vraagstukken. Dit vraagt een andere houding van schoolbesturen en -leiders én een andere vorm van samenwerking tussen de bestuurs- en managementlaag en leraren. Binnen het lectoraat lectoraat Leraren en Lerarenopleiders in Inclusieve Leeromgevingen ontwikkelt onderzoeker Loes van Wessum een vierde onderzoekslijn.

Over School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) in het Voorgezet onderwijs (VO) is minder bekend dan in het primair onderwijs. Er is nog niet veel onderzoek naar gedaan én de implementatie van SWPBS in het VO gaat niet altijd even makkelijk. Hoe komt dat eigenlijk? En wat zijn nu de do’s en don’ts voor een succesvolle en duurzame implementatie in het VO? Dankzij de subsidie Onderwijsondersteuning VO-VSO kunnen de onderzoekers van het lectoraat Leraren en Lerarenopleiders in Inclusieve Leeromgevingen met deze vragen aan de slag!

Uit onderzoek blijkt dat studenten op scholen vooral bezig zijn met klassenmanagement: hoe zorg ik ervoor dat mijn les ordelijk verloopt én hoe houd ik mij staande in de les. De reflectiemomenten die studenten hebben met hun begeleiders zijn hier ook vaak op gericht. Het gaat minder over leren: hoe leert de leerling en de student? Het onderzoeksproject Pedagogical Reasoning van het lectoraat Onderwijsinnovatie en ICT probeert met een toolkit van vragen in gesprekken tussen studenten en begeleiders die focus te verschuiven naar duurzaam leren. Onderzoeker Heleen Vellekoop vertelt meer over hoe dat precies wordt gedaan.

Eigenlijk begeleidt Anneke Smits als lector geen scholen meer. Maar toen zij van het Speelwerk, een school voor speciaal basisonderwijs in Zwolle, de vraag kreeg om de implementatie van FOCUS te begeleiden besloot ze toch te kijken wat er mogelijk was. Juist omdat FOCUS, een aanpak voor leesbegrip, niet is ontworpen voor speciaal basisonderwijs (SBO) zag Anneke de uitdaging om samen tot een aanpak te komen met de school. Dit resulteerde in een minileergemeenschap bestaande uit een aantal leraren van de school en Anneke waarbij alle betrokken nog steeds nieuwe dingen leren.

In de zoektocht naar includerend leiderschap en gelijke kansen voor alle leerlingen, vervlechten theorie en praktijk zich in het 'Handboek Bestuurlijk leiding geven aan lerende scholen'. Loes van Wessum, onderzoeker bij het lectoraat Leraren en Lerarenopleiders in inclusieve Leeromgevingen, en Ingrid Verheggen, ervaren adviseur en voormalig bestuurder, brengen in dit boek theorie en praktijk samen.

Noem een maatschappelijk vraagstuk en er wordt voor de oplossing al snel naar het onderwijs gekeken. Dit kan veel druk leggen op de schouders van leraren, schoolleiders en – bestuurders. "Scholen die zich ontwikkelen als lerende organisaties kunnen beter met die druk omgaan."

Hoe kunnen leraren beter toegerust worden voor het geven van rekenen-wiskundeonderwijs? Deze vraag stond centraal in de het onderzoek dat Jarise Kaskens en Janneke te Marvelde uitvoerden in 2022-2023, een onderzoek dat in studiejaar 2023-2024 is voortgezet. De uitkomsten van het onderzoek worden direct gebruikt binnen de lerarenopleiding basisonderwijs (Pabo) van Windesheim waar het curriculum opnieuw wordt vormgegeven om toekomstige leerkrachten bekwaam aan de start te krijgen.

Twee jaar lang ondersteunde senior onderzoeker Birgit Pfeifer, van het lectoraat Leraren en Lerarenopleiders in Inclusieve Leeromgevingen, actiegericht praktijkonderzoek binnen het project 8. Het doel? Een holistische benadering van Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie (GDKI). Op 30 november werd het eindrapport door Pfeifer gepresenteerd tijdens een bijeenkomst van de MBO Raad.